Anh là ông chủ trực tiếp điều hành hai xưởng sửa chữa xe ô tô mỗi tháng trả lương cho 10 công nhân thường xuyên từ 3 đến 6 triệu. Anh lại trực tiếp đầu tư và quản lý nhiều hoạt động khác như kinh doanh vật liệu xây dựng, thu mua phế liệu, trồng rừng, xây dựng nhỏ, đào tạo nghề cơ khí và các hoạt động khác.
Bạn hình dung thế nào về anh?
Thú
thực, dù đã được nghe kể, tôi vẫn không khỏi giật mình khi đối diện với
anh Nguyễn Đức Vệ, người đã làm nên những việc phi thường mà nhiều
người đã biết qua các chương trình Chào buổi sáng và Người xây tổ ấm
của VTV1 hay trong các Đại hội biểu dương người khuyết tật của Tỉnh
Quảng Bình và của Trung ương mấy năm gần đây. Anh chỉ có một chi.
Tai
họa đổ xuống đầu anh Vệ đầu năm 1994. Lúc này anh nông dân Vệ mới lấy
vợ và tìm mọi cách kiếm tiền để chuẩn bị đón đứa con đầu lòng sắp đến
ngày sinh. Trong một lần rà tìm phế liệu, kế mưu sinh chủ yếu của anh
khi đó, một quả đạn nổ tung đã xé nát cuộc đời và gia đình anh. Đau đớn
hơn cả những vết thương này, người vợ trẻ của anh đã một mình trốn nhà
ra đi trong một ngày mưa phùn lạnh buốt, bỏ anh và đứa con trai chưa đầy
tuổi. Có lẽ chị đã không vượt qua cú sốc quá lớn này. Đứa
con trai bé bỏng khát sữa khóc ngằn ngặt. Chính tiếng khóc của con bắt
anh phải sống. Anh nghiến răng chịu đau để tập bò, tập đứng, dần dần tập
đi. Rồi anh bắt đầu nghĩ cách mưu sinh.
Nhận
ra vùng đất quê mình là nơi xa xôi cách biệt, hàng hoá thiếu thốn trăm
bề, anh quyết định làm nghề cung ứng hàng tạp hóa cho bà con. Sau một
thời gian dành dụm được ít tiền, anh nhờ người dựng một quán nhỏ ven
đường để bán thêm một số mặt hàng khác từ bánh kẹo thuốc trà đến xăng
dầu, bông đót, củi ...vv. Những thứ đó giúp cha con anh đủ sống qua ngày
và chắt chiu tiết kiệm. Trong một lần đi mua hàng, anh nhìn thấy người
ta bán chiếc máy phát điện và rất lấy làm mừng. Quê anh
hồi đó chưa có điện. Nếu có chiếc máy này, anh sẽ có điện thắp sáng ban
đêm để bán nhiều hàng hơn và có thể bán điện cho xóm giềng nữa. Vậy là
anh gom góp tiền mua luôn một chiếc. Có điện rồi, anh lại đầu tư thêm
chiếc tivi và đầu đĩa cát sét và kinh doanh chiếu phim. Dường như khi
đôi cánh tay và một chân bị mất thì mắt anh nhìn tinh hơn, tai anh nghe
rõ hơn và trí óc anh suy nghĩ nhạy bén hơn. Làm được việc này xong là
anh lại nghĩ cách làm thêm việc khác. Hết sửa chữa súc nạp bình ắc quy,
anh xoay sang mua củi đưa ra cho các lò vôi ở Ninh Bình để đổi lấy vôi
đem về bán, làm dịch vụ vận chuyển bằng xe công nông, xay đá vật liệu
xây dựng, sửa chữa ô tô, trồng rừng, nhận thầu công trình xây dựng nhỏ.
Từ những nỗ lực vượt bậc không mệt mỏi của mình, anh Vệ đã dần dần xây
dựng nên cả một cơ ngơi.
Khi
đến thăm, từ xa tôi đã nhìn thấy anh trên chiếc xe lăn đang hướng dẫn
chiếc xe tải to kềnh lùi vào đúng vị trí để thay lốp. Rồi anh nhúc nhắc
dẫn tôi ra xem công trình ngay đằng sau xưởng. Đây là một quán cà phê
xinh xắn, còn bên cạnh đó là Trung tâm dạy nghề - là công trình tâm
huyết, lớn lao nhất của anh. Không chỉ nghĩ riêng cho bản thân mình, anh
luôn mong muốn giúp đỡ cho những người khuyết tật khác vượt lên số
phận. Trung tâm dạy nghề cho người khuyết tật là mục tiêu phấn đấu của
anh, là nỗi niềm đau đáu trong anh từ bấy lâu nay. Anh say sưa kể về sự
hợp tác giữa anh và Hội vì sự Phát triển của Người Khuyết tật (AEPD).
Chính sự hợp tác này đã biến mơ ước của anh trở thành hiện thực. Từ hỗ
trợ 150 triệu đồng của AEPD, anh đã quyết tâm xây dựng Trung tâm, và
dành tiền khoản tiền hỗ trợ mua sắm máy móc thiết bị dạy nghề cho bà con
khuyết tật. Bước đầu anh đã xúc tiến dạy các nghề làm
hương, nến, hàng mã. Mỗi năm anh dự kiến dạy cho 80 người khuyết tật,
trể em mồ côi lang thang cơ nhỡ và cả những người nghèo trong làng quê
anh và các vùng lận cận. Anh tin rằng nâng cao năng lực phát triển kinh
tế chính là điều kiện tốt nhất để người khuyết tật có được tự tin, vượt
qua mặc cảm để hòa nhập cộng đồng, xã hội. Anh, cũng như hàng trăm người
đồng cảnh ngộ khác đã đạt được ước mơ của mình. Chính quyền và nhiều
người khác đang sẵn sàng cùng anh - người đã đi qua một chặng đường dài
gần 20 năm nay chỉ với một chi còn lại để làm nên những điều kỳ diệu mà
bất cứ ai cũng phải ngưỡng mộ.
Nguyễn Đức Vệ.1972
Xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch. 0935 069 573